Skip to content Skip to sidebar Skip to footer

Nieuwe Nederlandse Richtlijnen Eerste Hulp gepubliceerd

Op 17 juni zijn de Nederlandse Richtlijnen Eerste Hulp 2021 gepubliceerd. De 2021-versie is gebaseerd op nieuwe wetenschappelijke inzichten en praktijkexpertise. Belangrijke wijzigingen zijn een aangepaste reanimatietechniek voor baby’s, de toevoeging van mentale eerste hulp en aangescherpte aanwijzingen voor alarmering van medische hulp.

Het opstellen van de Nederlandse Richtlijnen Eerste Hulp is een initiatief van Het Nederlandse Rode Kruis, Het Oranje Kruis, het Nederlands Instituut Bedrijfshulpverlening en de Nederlandse Reanimatie Raad.

Binnen de eerstehulpverlening is het belangrijk dat iedereen in Nederland dezelfde handelingsperspectieven volgt. Niet alleen omdat daarmee slachtoffers na een ongeluk de beste zorg krijgen, maar ook omdat de eerste hulp hiermee goed aansluit op professionele zorgverlening.

De NREH 2021 vormen het kader voor de eerste hulp eindtermen en daaruit voortvloeiende lesstof. Hierbij is het uitgangspunt dat de te verlenen eerste hulp altijd gericht moet zijn op het bevorderen van het herstel van het slachtoffer en/of voorkomen van verslechtering van de situatie. De richtlijnen zijn in 2016 voor het eerst verschenen. Elke 5 jaar vindt een evaluatie plaats. Nu is voor de eerste keer een update van de richtlijnen verschenen.

Breed draagvlak

De NREH zijn vastgesteld door een werkgroep bestaande uit vertegenwoordigers van voor de eerste hulp relevante (medische) beroepsgroepen en organisaties, waaronder de Nederlandse Vereniging van Medisch Managers Ambulancezorg, de Nederlandse Vereniging van Spoedeisende Hulp Artsen en de Stichting Spoedeisende Hulp bij Kinderen. Daarnaast zijn alle belanghebbende organisaties in de gelegenheid gesteld een reactie te geven op de conceptrichtlijnen.

Wetenschappelijke basis

Doordat de NREH zowel zijn gebaseerd op (internationaal) wetenschappelijk onderzoek als op de expertise van zorgprofessionals, sluiten ze goed aan bij de praktijk.

De International First Aid Resuscitation and Education Guidelines 2020 van de Internationale Federatie van Rode Kruis en Rode Halve Maan-verenigingen (IFRC) vormen de basis van de NREH. Daarnaast is ervoor gekozen de reanimatierichtlijnen 2021 van de Nederlandse Reanimatie Raad integraal over te nemen en de richtlijnen te laten aansluiten bij de Nederlandse situatie.

Tegelijkertijd met de nieuwe richtlijnen is ook een uitgebreide toelichting gepubliceerd. Hierin wordt uitgelegd welke veranderingen zijn doorgevoerd in de NREH 2021 ten opzichte van die van 2016, en waarom.

Kenniscentrum

Om op meer regelmatige basis overleg over eerstehulphandelingen te voeren, wordt een nationaal kenniscentrum Eerste Hulp opgericht. De belangrijkste doelstelling van dit centrum is de Nederlandse Richtlijnen Eerste Hulp actueel te houden en aan te sluiten bij de laatste wetenschappelijke inzichten. Het kenniscentrum zal gaan dienen als overlegorgaan voor alle organisaties die zich bezighouden met eerste hulp. AdK//

Jolanda de Haas

Weer een stap voorwaarts

Net als in 2016 was Jolanda de Haas namens NIBHV lid van de projectgroep die verantwoordelijk was voor de realisatie van de nieuwe versie van de Nederlandse Richtlijnen Eerste Hulp. Zij schetst de doelstellingen en benoemt een aantal voor haar opvallende wijzigingen.
In 2016 behoorde NIBHV samen met Het Rode Kruis, Het Oranje Kruis en de Nederlandse Reanimatie Raad tot de initiatiefnemers van de Nederlandse Richtlijnen Eerste Hulp (NREH). Toen en nu hadden deze organisaties daarbij als doel voor ogen om iedereen die bij eerstehulpverlening betrokken is op een lijn te krijgen, vertelt De Haas. “Dat werd mede ingegeven door het feit dat onze instructeurs vaak ook lesgeven voor een van de andere partijen. Daarin zat indertijd best wel enige discrepantie en dat was toen onder andere de motivatie om dit gezamenlijk op te pakken. Verder was toen en nu het uitgangspunt dat ehbo’ers en bhv’ers geen mensen zijn die eerstehulphandelingen dagelijks uitvoeren. Daarom moeten de richtlijnen zo eenvoudig mogelijk zijn, zodat ze voor iedereen toepasbaar zijn en de drempel om eerste hulp te verlenen lager wordt. Belangrijk is ook dat de richtlijnen evidence based zijn. Dat wil zeggen gebaseerd op wetenschappelijk onderzoek en/of de expertise van zorgprofessionals, zodat eerstehulpverleners de meest effectieve eerste hulp kunnen geven.”

Breed gedragen
De Haas merkt op dat de NREH niet het exclusieve eigendom zijn van de vier initiatiefnemers, maar dat het de bedoeling is dat ze breed gedragen worden door de diverse beroepsgroepen die in de keten voortbouwen op de verleende eerste hulp, zoals huisartsen en traumachirurgen. “Het is belangrijk dat zij aangeven wat eerste hulpverleners wel kunnen doen en wat ze beter kunnen laten om ervoor te zorgen dat het vervolg in de hele keten verder soepel verloopt.”

Werkwijze
Naast de International First Aid Resuscitation and Education Guidelines zijn inzichten uit de nieuwste literatuur en suggesties van experts en betrokkenen uit de keten meegenomen in de NREH. De Haas schetst de werkwijze van de projectgroep: “De internationale richtlijnen, relevante andere literatuur en informatie van experts zijn doorgesproken tijdens onze overleggen. Soms waren er over een onderwerp meerdere inzichten. Die zijn dan afgezet tegen de Nederlandse situatie en voorgelegd aan de werkgroep die bepaalde wat er in de richtlijnen is opgenomen. Alle projectgroepleden hebben daarbij hun eigen expertise ingebracht. Ik heb de richtlijnen vanuit het perspectief van de bhv’er die eerste hulp verleent benaderd. Verder heb ik het voortouw genomen voor het schrijven van de toelichting bij de NREH, omdat ik het belangrijk vind dat we aan het veld kunnen uitleggen waarom iets verandert.”

Opvallende vernieuwingen
De NREH 2021 kent vele wijzigingen vergeleken met de versie uit 2016. Maar volgens De Haas betreft het vooral wijzigingen op detailniveau. Toch springen voor haar een aantal zaken eruit. “In tegenstelling tot de vorige versie is het hoog houden van een gekneusde arm of been dit keer wel weer opgenomen, omdat dit toch pijn verlichtend is. En opvallend, vroeger was de stabiele zijligging een handeling die je moest kunnen. Maar omdat het best lastig is om deze te leren, is de suggestie van de Nederlandse Reanimatie Raad overgenomen: leg het slachtoffer op de zij – en dat kan bijvoorbeeld met de stabiele zijligging. Een echte verandering is tenslotte de introductie van een nieuwe methode voor het reanimeren van kinderen.”

Vertaling naar de bhv-praktijk
De publicatie van de NREH 2021 op 17 juni vormde voor De Haas de afsluiting van een intensief project, waarbij het goede gevoel over het eindresultaat overheerst. “De nieuwe richtlijnen zijn duidelijk weer een stap voorwaarts.”
Tegelijkertijd was het voor haar de start van een omvangrijk vervolgtraject. “Er moest zo snel mogelijk een vertaling komen van de nieuwe richtlijnen naar de bhv-praktijk, waarin duidelijk wordt gemaakt wat bhv’ers minimaal aan eerste hulp moeten kunnen verlenen. Bovendien moesten de nieuwe richtlijnen voor de start van het nieuwe cursusjaar in onze leerstof zijn verwerkt. En voor bhv-opleiders en instructeurs maken we een document waarin we uitleggen welke onderwerpen uit de NREH wel/niet zijn opgenomen in de bhv-leerstof. Zo is de cirkel weer rond.”

Dit artikel is oorspronkelijk gepubliceerd in Veiligheid 85, derde kwartaal 2021

the Kick-ass Multipurpose WordPress Theme

© 2024 Kicker. All Rights Reserved.