“Oh, jij bent diegene die elk jaar de reanimatie richtlijnen aanpast.” Dat hoor ik over het algemeen als ik op een verjaardag of ander feestje met mensen in gesprek raak en het gaat over werk. En elke keer leg ik dan weer uit dat de richtlijnen de afgelopen 15 jaar nauwelijks veranderd zijn.
Richtlijnen reanimatie 2021
Zo ook de nieuwe richtlijnen basale reanimatie van volwassenen 2021. Ook de komende 5 jaar vragen we omstanders en burgerhulpverleners te starten met reanimatie als het slachtoffer niet reageert op aanspreken en aanschudden en geen normale ademhaling heeft.
Betrekken we de meldkamer zo snel mogelijk bij de reanimatie ter ondersteuning en om te zorgen voor professionele hulp. Starten we met 30 borstcompressies, nog altijd met de handen midden op de borstkas in een tempo van 100 tot 120 keer per minuut en 5 tot 6 centimeter diep. Waarna we 2 beademingen geven, waarbij we kijken of de borstkas een beetje omhoogkomt. Zo gauw de AED er is zetten we hem aan en doen wat hij zegt.
Alweer 15 jaar geleden
De laatste ‘schokgolf’ in reanimerend Nederland als het gaat om veranderingen in de richtlijnen basale reanimatie van volwassenen dateert alweer van bijna 15 jaar geleden. Toen zijn de richtlijnen op een aantal punten fundamenteel veranderd. Sinds 2006 controleren we niet meer op pulsaties, zijn de initiële beademingen afgeschaft, beginnen we met 30 borstcompressies in plaats van beademingen en volgen we niet meer de ribbenboog om de juiste plaats van de handen op de borstkas te vinden. Het zijn dan ook die onderdelen die instructeurs noemen als het over de richtlijnen van vroeger gaat. Er zijn maar weinig instructeurs die tijdens gesprekken over oude richtlijnen het hebben over dat we bij voorkeur alarmeren met de mobiele telefoon (nieuw in de richtlijnen 2010) of iets eerder gingen alarmeren (nieuw in de richtlijnen 2015).
Is het dan wel nodig, nieuwe richtlijnen?
Toch verandert er elke 5 jaar wel iets in de richtlijnen. Die veranderingen zullen zelden een schokgolf teweegbrengen in de kans op overleving zoals de introductie van de AED dat heeft gedaan of de komst van het oproepsysteem HartslagNu. Maar de veranderingen zorgen er wel voor dat de slachtoffers van een circulatiestilstand de optimale zorg krijgen. En zonder de grote en kleine stappen in stijging van de kans op overleving hadden we in Nederland nooit tot de wereldtop behoord met onze 1 op 4 overleving.
Val ze niet lastig
Terug naar die beleving van jaarlijkse nieuwe richtlijnen. Van instructeurs mag je verwachten dat ze altijd op de hoogte zijn van de actuele richtlijnen. Van hulpverleners hopen we dat ze op het moment dat het nodig is in actie komen. En dat hoeft echt niet door te benadrukken dat het allemaal weer nieuw is. 95% is hetzelfde, alleen wijzen we ze tijdens de opfristraining even op die draadjes van de elektroden. Nog beter als ze die ook niet aanraken tijdens de analyse.
Deze gastcolumn is oorspronkelijk gepubliceerd in Veiligheid 85, derde kwartaal 2021