Als directeur van een hulpverleningsorganisatie kom ik op veel plekken: van kantoorgebouwen tot industrieterreinen. Maar nergens is de realiteit zo rauw en direct als in de haven. Hier draait alles om logistiek, snelheid en veiligheid. Maar wat als die veiligheid ineens wegvalt?
Iedereen rekent op onze komst als het misgaat. Begrijpelijk: dat is tenslotte het werk van de Veiligheidsregio Rotterdam-Rijnmond. We staan 24/7 paraat voor de samenleving, maar kunnen niet altijd direct ter plaatse zijn. In de tijd die wij nodig hebben om aan te rijden, kan er al veel hulp worden verleend. Of het nu gaat om een brand, een chemisch incident of een onwel geworden collega – de eerste minuten zijn cruciaal. Dán maakt een goede bhv’er het verschil tussen controle houden of chaos laten ontstaan. Onze professionals leunen sterk op deze bhv’ers en zijn blij als zij bij een incident worden ontvangen door goed getrainde bedrijfshulpverleners. Zij vormen écht de eerste line of defense.
En dat doen zij niet alleen voor hun werkgever, want dit zijn mensen die zich vrijwillig inzetten voor veiligheid en eerstehulpverlening, ook buiten werktijden. Dat maakt hen waardevol voor onze samenleving, waar een grote weerbaarheidsopgave ligt. Ook bedrijven moeten stilstaan bij deze weerbaarheidsopgave. Stel je voor: een grootschalige stroomuitval, extreme weersomstandigheden of een incident waarbij de hulpdiensten pas na verloop van tijd ter plaatse zijn. Wat doe je dan, als je medewerkers langere tijd vastzitten op het terrein? Heb je water, voedsel, medische hulpmiddelen? Weet iemand hoe te handelen? Dan moet je als bedrijf wel kunnen faciliteren, en daar zijn de meeste bedrijven nu nog niet voldoende op voorbereid. Bhv’ers kunnen ook hier een grotere rol spelen als het gaat om voorbereiding op crises en preventie. De kracht en kennis van deze groep moeten we echt benutten in deze tijd.
Ook wij als veiligheidsregio zijn druk aan de slag met deze weerbaarheidsopdracht. Zo werken wij aan het inrichten van zogenaamde resilience points: steunpunten voor weerbaarheid op lokaal niveau. Hier kunnen burgers terecht voor hulp, bijvoorbeeld bij een grote stroomstoring. Er is noodstroom en er zijn noodvoorzieningen. Dit kunnen brandweerkazernes zijn, maar ook andere gemeentelijke locaties, zoals wijk- en buurtcentra. Deze locaties moeten in tijden van nood wel bemenst zijn. Een goed getrainde bhv’er, buiten dienst, kan op dat moment ook van grote waarde voor de maatschappij zijn.
Mijn oproep aan alle directies in het havengebied daarom: investeer in jullie bedrijfshulpverlening. Niet alleen in aantallen, maar ook in kennis, training en uitrusting. Bereid je voor op het ondenkbare – niet omdat het waarschijnlijk is, maar omdat de impact anders onvoorstelbaar groot kan zijn. Want echte veiligheid begint bij jezelf. En bij degene naast je, die weet wat hij of zij moet doen als het erop aankomt.
Arjen Littooij is algemeen directeur van de Veiligheidsregio Rotterdam-Rijnmond en regionaal commandant brandweer.